Ngành cao su cần phát triển chuỗi sản xuất
Ngành cao su Việt Nam cần phát triển chuỗi sản xuất để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của thị trường xuất khẩu, đặt biệt những thị trường khó tính như châu Âu và Hoa Kỳ, theo nhận định của một số chuyên gia.
Ông Tô Xuân Phúc, chuyên gia của tổ chức Forest Trends cho biết xuất khẩu cao su đã chế biến của Việt Nam ngày càng tăng. Tuy nhiên sản phẩm cao su của Việt Nam cần phải đáp ứng nhiều yêu cầu của thị trường xuất khẩu, bao gồm cả vấn đề pháp lý.
Hiện tại, Việt Nam đã xuất khẩu mủ và sản phẩm cao su tinh chế đến 175 quốc gia và con số này đang tiếp tục được mở rộng.
Thị trường xuất khẩu sản phẩm cao su lớn nhất của Việt Nam là Hoa Kỳ, đạt khoảng 1 tỷ USD vào năm 2020, với 33,2% thị phần, tiếp theo là Nhật Bản, Trung Quốc, Hàn Quốc và Đức.
Tuy nhiên, có một thực trạng là lượng cao su thu hoạch của các trang trại nhỏ cao hơn so với cao su ở nông trường lớn, theo ông Phúc.
Vì vậy, ngành cao su Việt Nam cần có những thay đổi trong thời gian tới để đáp ứng yêu cầu của thị trường.
Ngành công nghiệp cần minh bạch về chuỗi cung ứng sản xuất, bao gồm thông tin về chuỗi cung ứng và các hoạt động.
Theo bà Trần Thị Thúy Hoa, chuyên gia Viện Nghiên cứu Cao su Việt Nam, các trang trại nhỏ đã trở thành một trong những bộ phận quan trọng nhất của ngành cao su. Đặc biệt, trong sản xuất cao su thiên nhiên, nguồn cung cao su ở trang trại nhỏ chiếm trên 60% tổng sản lượng cao su thiên nhiên. Tuy nhiên, các trang trại cao su nhỏ vẫn phát triển chủ yếu theo hướng tự phát.
Các hộ nhỏ lẻ chủ yếu bán mủ thông qua thương lái mà không ghi chép đầy đủ thông tin về các giao dịch giữa họ.
Do đó, thiếu thông tin từ tất cả các khâu của chuỗi cung ứng, bao gồm cả thông tin về liên kết giữa hộ và thương nhân, đồng nghĩa với việc không đáp ứng được yêu cầu của thị trường xuất khẩu.
Theo bà Hoa, điều này không chỉ làm giảm cơ hội tiếp cận thị trường của các hộ gia đình và doanh nghiệp mà còn tạo ra rủi ro cho ngành cao su Việt Nam khi tham gia thị trường xuất khẩu trong tương lai.
Mặt khác, xu hướng thị trường đòi hỏi sản phẩm hợp pháp và bền vững trong tương lai là điều tất yếu nên ngành cao su Việt Nam phải tuân thủ yêu cầu của thị trường.
Theo Hiệp hội Cao su Việt Nam, đến năm 2020, giá trị xuất khẩu cao su thiên nhiên của Việt Nam đạt trên 2,38 tỷ USD, chiếm 30,3% tổng giá trị xuất khẩu của ngành cao su.
Giá trị xuất khẩu sản phẩm cao su chế biến năm 2020 khoảng 3,11 tỷ USD, chiếm 39,6%. Xuất khẩu gỗ cao su là 2,36 tỷ USD, chiếm 30,1%.
Kim ngạch xuất khẩu cao su thiên nhiên và các sản phẩm từ cao su của Việt Nam đều tăng trong những năm gần đây.
Việt Nam có diện tích trồng cao su lớn thứ 5 thế giới nhưng sản lượng đứng thứ 3, chỉ sau Thái Lan và Indonesia.
Nguyên liệu thô xuất khẩu chủ yếu là mủ cao su, chiếm khoảng 78,4%. Phần còn lại (21,6%) là các sản phẩm đã qua chế biến như săm lốp, găng tay, phụ kiện và đế giày.
Nguồn: mard.gov.vn